Pauls granny music
When I’m 64, Honey Pie, You gave me the answer, het zijn liedjes die samen een opmerkelijk
onderdeel vormen binnen McCartney’s repertoire. ‘Pauls granny songs’ noemde
John Lennon ze sarcastisch, Pauls opoe liedjes. En dat is een rake
omschrijving. Want dat is het: muziek uit grootmoeders tijd, oubollig,
kneuterig, maar ook erg vrolijk en met humor. Hoempapa muziek noemde ik het
zelf, voordat ik bekend werd met de term ‘granny music’.
Het is de muziek waarmee McCartney als klein kind
opgroeit. Vader Jim heeft in zijn jonge jaren een eigen band waarmee hij
optreedt op feesten en partijen. Die band is al verleden tijd als Paul wordt
geboren. Maar met kerst, op oudjaarsavond en bij familiefeesten kruipt Jim
steevast achter de piano; English Music Hall-klassiekers uit de jaren twintig
en dertig maken standaard onderdeel uit van Jims repertoire en als de stemming
er goed in zit, zingt de hele familie mee. Voor de volwassen Paul staan deze
liedjes symbool voor jeugdsentiment, nostalgie; ze roepen vooral warme
gevoelens op.
Heel veel English Music Hall-nummers heeft McCartney niet
geschreven, een flinke hand vol, waarvan de meesten afkomstig zijn uit eind
jaren zestig. De bekendste is ongetwijfeld When
I’m 64, van het album Sgt. Pepper’s
Lonely hearts Club Band.
Het is één van de oudste nummers van McCartney
waarvoor hij de muziek al rond z’n vijftiende heeft geschreven. En in hun
begintijd spelen de Beatles het regelmatig: Als tijdens een optreden de
elektriciteit uitvalt of de apparatuur oververhit raakt, verzamelt de band zich
rondom de piano, voor een akoestische uitvoering. Belangrijk voor McCartney is
de humor die in de liedjes zit. Zo is ook When
I’m 64 grappig bedoeld, waarbij de kwinkslag vooral zit in de tekst “will
you still feed me?”. Vrij vertaald bedoelt hij ‘zal je me nog voederen?’, alsof
het om een oude, seniele man gaat die zelf niet meer in staat is om te eten.
Het beeld van een gezapig oud stel krijgt in één keer een heel andere dimensie.
Het is wel een heel subtiele grap, die mij als niet-Engelstalige in eerste
instantie is ontgaan.
Your Mother Should
Know is de afsluiter van de film Magical
Mystery Tour, waarbij John, Paul George en Ringo dansend in smoking van een
grote showbizz-trap afdalen. Alles geheel in de stijl van ouderwetse Britse
danszalen.
The White Album is rijkelijk bedeeld. Honey Pie is een ode aan de muziekstijl en om het een extra jarendertigsfeer te geven is in het begin het geruis van een 78-toerenplaat te horen. Ook helemaal jaren dertig is Martha My Dear, dat gaat over zijn hond, de schapendoes Martha. Een twijfelgeval is Ob-la-di-ob-la-da dat ontegenzeglijk English Music Hall-invloeden heeft, maar ook een sterke ska-component. Volgens de overlevering had Lennon een grondige hekel aan dit nummer; in dit geval sprak hij over “Paul’s granny shit”.
The White Album is rijkelijk bedeeld. Honey Pie is een ode aan de muziekstijl en om het een extra jarendertigsfeer te geven is in het begin het geruis van een 78-toerenplaat te horen. Ook helemaal jaren dertig is Martha My Dear, dat gaat over zijn hond, de schapendoes Martha. Een twijfelgeval is Ob-la-di-ob-la-da dat ontegenzeglijk English Music Hall-invloeden heeft, maar ook een sterke ska-component. Volgens de overlevering had Lennon een grondige hekel aan dit nummer; in dit geval sprak hij over “Paul’s granny shit”.
Op Abbey Road
staat Maxwell’s Silver Hammer, een
komisch nummer waarin ene Maxwell met zijn zilveren hamer de ene na de andere
moord pleegt, tot de rechter aan toe. Een groter contrast dan tussen de
lugubere tekst en de uitermate vrolijke melodie is nauwelijks denkbaar. Het is
niet bepaald een favoriet onder de overige bandleden, al heeft dat vooral te
maken met de enorme hoeveelheid tijd die McCartney eraan laat besteden.
Met Wings neemt hij in 1974 You gave me the answer op, een ode aan Fred Astaire. Daarna is het
wel gedaan met de ‘fruity old songs’, zoals McCartney ze zelf pleegt te noemen.
Op het album Tug of War verschijnt
nog wel Ballroom Dancing, een hommage
aan de Britse danszalen en de bijbehorende muziek. Maar het nummer zelf is toch
vooral een uptempo rockliedje. Het enige andere solowerk dat eventueel nog tot het
genre gerekend kan worden is English Tea,
van het album Chaos and Creation in the
Backyard, uit 2005. Hierin schetst McCartney een beeld van een Engeland dat
langzaam aan het verdwijnen is; dat van oude, rijke, excentrieke dametjes die
op een zonnige namiddag thee nuttigen in een zorgvuldig aangelegde tuin. Het
ouderwetse taalgebruik in de tekst en de oubollige muziek zijn perfect in
balans.
Juist door het kneuterige karakter van de liedjes wordt
er nogal eens neerbuigend over gedaan. Als vrienden, collega’s of de media na
de release van Sgt. Pepper vragen
naar hun mening over When I’m 64
voelen Lennon en ook George Harrison zich enigszins gegeneerd. Het is niet zo cool voor een rock ‘n’ roll-band,
aldus Lennon in 1979: "I would never even dream of writing a song like
that."
Lennon mag zich van tijd tot tijd negatief hebben
uitgelaten over Pauls granny music, als je McCartney mag geloven was de
muziekstijl een gedeelde liefde. Zo is het Lennon die op geweldige wijze en
geheel in jaren dertig stijl lead gitaar speelt op Honey Pie, een rol die normaal is weggelegd voor George Harrison. En
over When I’m 64 was hij uiteindelijk
ook wel best te spreken: “Paul wrote it in the Cavern days. We just stuck a few more words on it
like 'grandchildren on your knee' and 'Vera, Chuck and Dave' ... this was just
one that was quite a hit with us.” Lennon moest er alleen niet aan denken
om zelf dergelijke liedjes te schrijven. En daarin zit een belangrijk verschil
met McCartney: Waarom zou je het laten, als je het leuk vindt? Of zoals
Wings-gitarist Denny Laine antwoordt op de waaromvraag:
“Because you
can! Why not? It’s Paul being Paul. (…) Why would you be negative about it? To
me that’s stupid too. You develop things, you do all sorts of things, and at
the end of the day you got a body of work. You got this or that, of which you
can choose from.”
Dat dit genre ook tot zijn repertoire behoort, is
typerend voor McCartney. Het is een continue proces van experimenteren met en
adopteren van andere, oude en nieuwe, muziekstijlen om zo elke keer weer de
grenzen te verleggen. Denny
Laine: “You have to have the guts to do that.”
Labels
Columns
Post A Comment
Geen opmerkingen :